Öte yandan Sicilyalı bilim adamı ve rahip Thomas Aquinas, Summa Theologica adlı yapıtında fiyatların piyasa tarafından oluşturulması fikrine karşı çıkmıştır. Thomas'a göre fiyat tamamen ahlaki olarak değerlendirilmelidir. Bu nedenle bir mala değerinden daha yüksek bir fiyat biçmeyi tamahkarlık ve büyük bir günah olarak nitelendirmiştir.
Aquinas, yüksek fiyatlandırmaya karşı çıksa da satıcının kar olanağı elinden alınırsa ticareti keseceğinin ve bunun sonucunda toplumun ihtiyaç duyulan mallardan yoksun kalacağının farkındadır. Bu nedenle satıcının yeterli miktarda kar etmesini olanaklı kılan ancak yüksek düzeyde karı engelleyen bir “makul fiyat” düzeyinin belirlenmesini önermiştir. Bu adaletli fiyat, alıcının ürün hakkında dürüstçe bilgilendirildiği ve özgür iradesiyle ödemeye razı olduğu fiyattır. Ancak satıcı ürün fiyatının gelecekte uğrayabileceği değişimler hakkında bilgi vermek zorunda değildir. Örneğin bir balık satıcısı kısa zaman içinde gelecek bir sevkiyat sonucu fiyatların düşeceğini bilse bile bunu alıcıyla paylaşmak zorunda değildir. Bu, satıcının korunması anlamına gelmektedir, çünkü satıcının elinde henüz fiyatlar yüksekken yüksek maliyetle edindiği mal bulunmaktadır ve fiyatlar düştükten sonra satması durumunda maliyetin altında bir gelir edecektir - yani zarar edecektir.
Fiyatlandırma veya ücretlendirmenin adilliği konusu günümüzde de sık sık tartışılan bir konudur. Örneğin CEO'ların aldığı ücret ve ikramiyelerin adilliği ve olması gereken makul düzeyi sık gündeme gelmektedir. Bir yanda piyasa ekonomisini savunanlar piyasaya müdahale edilmesine karşı çıkarken, diğer yanda bazı ekonomistler etik ya da ekonomik nedenlerle hükümet müdahalelerini savunmaya devam etmektedir.
Adalet bence insanlık tarihi kadar önemli bir kavram. Gelirin, emeğin, mutluluğun, başarının, sevginin, malların, harcamaların yani kısaca her şeyin bence adil olarak paylaşılması gerekiyor. Ama malesef baktığımda yaşam pek çok konuda adil değil sonucuna varıyorum. Örnek vermek gerekirse bazı insanlara bir miras avukatı geliyor ve ölen bir akrabalarından bir miras kaldığını söylüyor bu sayede çok kolay ve çabucak zengin oluyorlar. Halbuki bazı insanlar senelerce çalışıyorlar buna rağmen zengin olamıyorlar hatta zar zor geçiniyorlar. Bunun sebebi ne? Onlara miras kalmamış, piyango vurmamış diye! Bence bu hiç adil bir durum değil.
YanıtlaSilHele bir de kalan mirası paylaşmaya yanaşmayıp bütün mirasa konmaya çalışan, uyanıklık yapan mirasçılar var. Diğer mirasçıların miras paylarını ellerinden almaya çalışan uyanık çakallar gibi. Bereket versin ki miras mahkemeleri bu tip uyanıklara meydan vermiyor ve adalet yerini buluyor.
Sicilyalı bilim adamı ve rahip Thomas Aquinas ahlaktan bahsediyor. Peki iyi güzel de ahlak nerede, ahlaklı insanlar yüzde kaç? İnsanlar ahlaklı olsa böyle miras kavgaları çıkar mı? Böyle gelir adaletsizliği olur mu? Adil Fiyat Düzeyi Kavramı da önemli bir kavram tabii ki de. Ama adil fiyat düzeyini korumaya özen gösteren kaç satıcı var? Kafamda deli sorular. Bilemiyorum Altan bilemiyorum!
Zuhal hanım çok güzel belirtmiş inanın cevap yazmadan geçmek istemedim. Adalet çok önemli bir kavram. Adil fiyat, adil insan, adilce paylaşım, adilce yargılanma hakkı, adilce yaşama, vs vs.
YanıtlaSilAdalete o kadar ihtiyaç var ki dünyada. Buna destek veren kişi sayısı da bir avuç malesef. Keşke adil kişilerin sayısı, adalet için mücadele eden kişilerin mesela ceza avukatı ve hukukçuların sayısı artsa.
Unutmayalım adalet bir gün herkese lazım olabilir.